5 vragen om alles te weten te komen over groenestroomcertificaten

1. Wat is een groenestroomcertificaat?

2. Hoe werkt een groenestroomcertificaat?

De elektriciteitsproducenten – bedrijven of particulieren – krijgen de groenestroomcertificaten gratis als ze kiezen voor duurzame technologieën, bijvoorbeeld als ze zonnepanelen kopen. Ze kunnen die groenestroomcertificaten vervolgens aan een bepaalde prijs verkopen via hun energiemarktregulator (Brugel in Brussel voor alle installaties, de CWaPE in Wallonië en de VREG in Vlaanderen voor oude residentiële installaties) om hun investeringen te dekken.

Let wel, in Vlaanderen en Wallonië werd er in 2014 van afgestapt voor nieuwe residentiële installaties. Deze 2 gewesten blijven echter wel groenestroomcertificaten toekennen voor de zonnepanelen die voor die datum al geïnstalleerd waren. In het zuidelijke deel van ons land bedroeg de toekenningsduur oorspronkelijk 15 jaar, waarna die werd teruggebracht tot 10 jaar.

In Brussel bestaan de groenestroomcertificaten nog steeds, maar op 1 januari 2021 werd een hervorming doorgevoerd.

3. Hoeveel groenestroomcertificaten krijg je?

Het aantal groenestroomcertificaten dat aan de Brusselse producenten wordt toegekend, schommelt. Voor de kleine zonnepanelen van minder dan 5 kWp, die werden geplaatst voor 1 januari 2021, gaat het om 3 groenestroomcertificaten per geproduceerde MWh (megawattuur). Voor de middelgrote en grote zonnepanelen zijn dat 2,4 groenestroomcertificaten per geproduceerde MWh.

Wat verandert er als je zonnepanelen installeert na 1 januari 2021?

Het aantal toegekende groenestroomcertificaten zal afhangen van de vermogensklasse van je installatie. Er zijn 5 klassen (tegenover 2 voordien). Dat om het evenwicht te herstellen voor de gemiddelde installaties die benadeeld werden in het vorige systeem.

Voor de installaties met 5 kWp of minder (die van particulieren), is het aantal certificaten gedaald van 3 naar 2,4. Dat is een daling met 20%. Voor de installaties van grote bedrijven met meer dan 250 kWp is het aantal gedaald van 2,4 naar 1,3 (-46%)! Voor de installaties tussen 5 en 36 kWp is er niets veranderd en blijft het aantal op 2,4 groenestroomcertificaten. Voor de installaties tussen 36 en 100 kWp is het aantal gedaald naar 1,9 certificaten (in plaats van 2,4) en voor de installaties tussen 100 en 250 kWp naar 1,6 (in plaats van 2,4).

De Brusselse minister van Energie Alain Maron bevestigde: “Er verandert niets voor wie zonnepanelen geïnstalleerd heeft voor de inwerkingtreding van de verordening die voorzien is voor 1 januari 2021.”

Ondanks de wijziging van het aantal certificaten, blijft het stelsel interessant. Zo kan je voor een installatie van 14 zonnepanelen die geïnstalleerd wordt na 1 januari 2021 en een verbruik van 4.000 kWh dekt, gemiddeld 900 €/jaar krijgen dankzij de groenestroomcertificaten die gedurende 10 jaar worden toegekend. Om nog maar te zwijgen over de besparingen op je elektriciteitsfactuur!

Wat warmtekrachtkoppelingen betreft?

Voor warmtekrachtkoppelingen hangt het aantal af van het rendement (je vindt de berekeningsformule op de site van Brugel). Let wel, voor de inwerkingstelling is een bidirectionele groenestroommeter verplicht, zoals je kan zien op dit installatieschema voor zonnepanelen. Vier keer per jaar geef je dan je productie-index door aan Brugel. Zodra er een MWh gegenereerd en geregistreerd wordt, crediteert de regulator je rekening met het overeenkomstige aantal groenestroomcertificaten.

4. De wedloop om groenestroomcertificaten in Wallonië

Op 17 september 2018 nog heeft de regionale overheid van Wallonië een plan voorgesteld om na het overdonderende succes van de zonnepanelen, de wedloop om groenestroomcertificaten onder controle te houden. Er werden en worden immers nog tal van groenestroomcertificaten uitgereikt voor installaties van voor 2014.

Om deze certificaten te kunnen terugkopen, werd er een lening van 1,8 miljard euro worden aangegaan bij BNP Paribas Fortis. Die lening maakt het mogelijk om de factuur voor alle Waalse elektriciteitsconsumenten te spreiden in de tijd (want uiteindelijk zijn zij het die in hun portemonnee moeten tasten). Voor de Walen steeg de ‘Elia-toeslag’ die ze al betalen niet (ze daalde zelfs), maar ze zal wel langer aangerekend worden.

Ook de Waalse energieleveranciers leveren een inspanning doordat ze aan iets meer verplichtingen moeten voldoen op het vlak van groene elektriciteit en dus wat het terugkopen van groenestroomcertificaten betreft. En dat rekenen ze door aan de consument.

Tot slot blijven de eigenaars van zonnepanelen van voor 2014 hun groenestroomcertificaten ontvangen.

5. Hoe krijg je groenestroomcertificaten in Brussel?

Eerst en vooral moet je een dossier indienen bij de Brusselse energieregulator (binnenkort gebeurt dat via een privaat certificerend organisme). Je kan daarvoor een formulier downloaden op de site van Brugel. Brugel komt vervolgens de warmtekrachtkoppelingen en zonnepaneleninstallaties van meer dan 10 kWp (kilowattpiek) inspecteren. Installaties met een minder groot vermogen worden niet bezocht.

Zodra de certificering in orde is, ontvang je logingegevens die toegang geven tot een databank die alle groenestroomcertificaten beheert. Enkel en alleen via dit platform kunnen groenestroomcertificaten ontvangen, opgeslagen en ingewisseld worden.

6. Hoe groenestroomcertificaten verkopen?

Om je groenestroomcertificaten te verkopen, kan je contact opnemen met om het even welke elektriciteitsleverancier (je groenestroomcertificaten verkopen bij ENGIE). Want de kopers van groenestroomcertificaten zijn inderdaad de elektricteitsleveranciers. Zij zijn immers verplicht om de groenestroomcertificaten te kopen volgens precies omschreven quota. Zo moeten de energieleveranciers in Brussel aantonen dat 8,5% van de elektriciteit die ze verkopen met duurzame technologieën werd opgewekt (cijfer van toepassing voor 2018). Halen ze deze drempel niet, dan moeten ze een boete betalen (100 € per certificaat).

Er kunnen ook tussenstappen worden genomen om je groenestroomcertificaten te verkopen. Na de prijsonderhandelingen gebeurt de transactie altijd via het internet. Zodra de koper de groenestroomcertificaten ontvangt, gaat hij over tot de betaling. Opgelet: de btw is van toepassing als je veel overtollige elektriciteit hebt verkocht. In 2020 bedroeg de gemiddelde prijs voor de Brusselse groenestroomcertificaten 93€. Sinds eind 2016 gaat die prijs in stijgende lijn omhoog: in 4 jaar tijd steeg hij met bijna 10€!

De prijs van de Brusselse groenestroomcertificaten schiet omhoog!

Dat in schril contrast met de situatie in Vlaanderen en Wallonië, waar er in 2014 moest worden afgestapt van het systeem van de groenestroomcertificaten voor nieuwe, residentiële installaties. Die stijging in Brussel daarentegen kan worden verklaard door de verplichtingen van de leveranciers wat de terugkoop van groene certificaten betreft (en dus de productie van groene elektriciteit). Want die stegen. Elk jaar wordt er eind maart gecontroleerd of aan deze verplichtingen werd voldaan. Logisch dus dat de aankoop en prijzen kort voor deze vervaltermijn – jaarlijks in het eerste trimester – pieken.